Plantenbakken in  Wittevrouwen
De wijk Wittevrouwen in Utrecht. De huizen zelf vaak met alleen een klein plaatsje achter, maar voor wie de weg weet een verbazend groene wijk. Grote openbare tuinen achter poortjes verstopt. Intieme straatjes met bijna huis aan huis gevelgroen en plantenbakken. De toevallige bezoeker kijkt blij verrast rond, zal misschien af en toe zijn wenkbrauwen fronsen bij straatgroen, waar de verzorging wat achter is gebleven. Onzichtbaar is het doorzettingsvermogen van zeker 10 bewonersorganisaties om al dit groen tot stand te brengen en groeiend en bloeiend te houden. En niet te vergeten de bereidheid van een aantal gemeentehoveniers en hun chefs om tijd en geld beschikbaar te stellen om aan de wensen van de bewoners tegemoet te komen.
  

  
De jaren 70
Midden jaren zeventig was de wijk Wittevrouwen een kale wijk, op een paar straten met bomen na. Eind jaren zeventig begin jaren tachtig begon de gemeente Utrecht aan het herstel van oude stadswijken met inspraak en fraaie groenplannen. Grote openbare tuinen zijn ontstaan op binnenterreinen, waar o.a. garagebedrijven zijn verdwenen. Zoals de Bikkershof, voormalig Diergeneeskundeterrein, de Achtertuin. Zo werden ook een aantal straten veranderd in woonerven of leefstraten met bijbehorende plantenbakken. In woonerven groot en van bielzen randen voorzien. Houten 1m3 bakken in leefstraten. Geveltuintjes werden gestimuleerd.
   

  
De jaren 80
Halverwege de jaren tachtig begon de gemeente armlastig te worden. De bakken werden niet meer door de gemeente verzorgd. Slechts een klein deel bleek inmiddels door bewoners te zijn geadopteerd. De rest verviel tot kattebak, zwerfvuil, onkruid en grote prikstruikbossages. In sommige straten waren de stoepen onbegaanbaar geworden door vuurdoorns, rozen en bruidssluiers.
   

 
Plantenbak-commissie
Uit de bewoners die zich bij de wijkopbouwwerkers beklaagden over het verval van de plantenbakken ontstond de Plantenbak-commissie Wittevrouwen. Voor elke bak werd een verzorger gevonden. Een belangrijke hobbel: de plantenbakken waren door de gemeente ingericht als gemeenteplantsoen, de verzorgers wilden voortuintjes. Na een week spitten, rooien en planten door bewoners en gemeentehoveniers, waren veel straten in aanzien veranderd.
  

  
De gemeente betaalt
Inmiddels worden ongeveer 150 plantenbakken beheerd door bijna evenveel bewoners in de leeftijd van 20 tot 90 jaar. Veel verzorgers vullen hun bak zelf aan. Maar ook kunnen er bijna ieder jaar op gemeente-kosten planten besteld worden om overleden of gestolen planten te vervangen.
  

  
Plantenlijst
Het is moeilijk voor een plant om te overleven op straat: probeer het maar eens, ondergepist door katten en honden, verdroogd in vakanties van de verzorger, of gekortwiekt door bloemetjes plukkende kinderen. In de loop der jaren heeft de Plantenbakcommissie een lijst samengesteld van planten die het redelijk goed doen. 
  
 

Plantenlijst in PDF

Gevelgroen
Groen doet groeien. Waar eerst alleen wat plantenbakken stonden, worden steeds meer geveltuintjes aangelegd. Gevelgroen wordt niet ondersteund door de gemeente, maar met een paar stekjes en wat zaad (Stokrozen bijv.) creëer je al snel iets leuks.
  

  
Formele begrenzing
Formeel mag je geveltuintje en groen niet meer dan 30 cm. (1 tegel) van de gevel afkomen. Voor brede stoepen wordt twee tegels ook nog getolereerd door de gemeente. In ieder geval moeten er minstens vier tegels overblijven (1,20 m) van de stoep voor de voetgangers, kinderwagens, rolstoelen etc. Tegels blijven eigendom van de gemeente!
Het zand minimaal 30 cm. weggraven en vervangen door bemeste tuingrond.

  

  
Aansprakelijkheid
Let op kabels en leidingen, bij schade bent u verantwoordelijk. Plant ook daarom geen grote bomen langs de gevel. Zorg ervoor dat straatnamen en verkeersborden leesbaar blijven en niet overgroeid raken. Denk aan de ventilatieroosters van uw huis deze zijn heel belangrijk en moet u niet dicht maken.
  

  
Waar laat je het zand?
Bedenk van te voren waar je het zand laat wat uit de geveltuin komt. Je kunt dit zand gratis afleveren bij het afvalinzamelingstation van de gemeente reiniging, maar ook kunt bellen naar de plantsoenpost van de gemeente bij u in de wijk en vragen of het zand daar afgeleverd kan worden. Vaak zijn zij ook bereid om het afval bij u op te halen en zij kunnen u ook nog nuttige tips geven.
  

  
Klimplanten
Klimplanten nemen meestal niet veel plaats in, er moet echter wel genoeg muurruimte zijn om ze te kunnen leiden. En houd er rekening mee dat snelle groeiers zoals Bruidssluier, heel regelmatig gesnoeid moeten worden om de doorgang vrij te houden. Rozen vormen vooral bloemen aan horizontaal geleide takken, en de Vuurdoorn laat zich uitstekend snoeien zodat hij mooi vlak tegen de muur groeit en voorbijgangers geen takken met de venijnige scherpe stekels in hun gezicht krijgen. Clematissen heb je in heel veel kleuren en soorten, vroeg- en laatbloeiers, klein- of grootbloemig, voor elk wat wils.
  

  
 
 
 
 
 
 
 
 

  
Contact

Voor meer informatie over de plantenbakken voor je huis of in de straat kun je contact op nemen met plantenbak@wittevrouwen.nl.

© 2008  Plantenbak-commissie Wittevrouwen